Meyve-sebze yetiştiriciliğindeki en büyük sıkıntılardan birinin zararlı haşereler olduğu bilinmektedir. Bu haşerelerin en sık rastlandığı alanlardan birisi de domates yetiştiriciliğidir. Tuta absoluta gibi “kırmızı alarm” grubunda değerlendirilen zararlılar tarafından zarara uğrayan domatesler yetiştiricisinin baş belası konumundadır. Eğer bu blogu okuyorsanız, muhtemelen siz de bu tür sorunlarla karşılaşmaktasınız. Diaterra, bu sorunlarla başa çıkmanıza ve organik tarımdaki verimliliği artırmanıza yardımcı olmak için dünya standartlarında geliştirildi.

Blogun devamında Tuta absoluta (Domates Yaprak Galeri Güvesi) zararlısının ne olduğundan bahsedilecek, bu zararlının domates yetiştiriciliğine verdiği zararlara değinilecek, zararlarının en kolay ve uygun yoldan minimuma indirilmesi için gerekenlere yer verilecektir.

Tuta absoluta (Domates Yaprak Galeri Güvesi) Nedir?

Tuta absoluta, türkçe adıyla Domates Yaprak Galeri Güvesi, genellikle Akdeniz ülkelerinden yayılım gösteren bir haşeredir. Yetişkin güvelerin boyutları 9mm civarında olmaktadır gözle görülebilmesi mümkündür, renkleri ise gri-kahverengi tonlarındadır. Tuta absoluta, yapılan araştırmalara göre kontrol altına alınmadığı sürece %80-100 oranında ürün kaybına neden olabilmektedir. Zararlının asıl hedefi domates olmakla birlikte patates, biber gibi ürünlere de zarar verdiği görülmüştür. Haşere; yumurtalarını domates bitkisinin yapraklarına bırakır, büyüyen yumurtalar tırtıla dönüşür ve yaprağın kurumasına neden olurlar. Yaprağı kurutmasının yanında meyvelere de zarar veren Tuta absoluta, hızlı üreme yeteneğine sahip bir zararlıdır. Her bir güvenin yaşam döngüsü boyunca 260 tane yumurtaya kadar bırakabilmesi bunu kanıtlar. Bunun yanında çoğunlukla geceleri aktif olması, yetiştiriciler tarafından takip edilerek bertaraf edilmesini oldukça zorlaştırır. Ayrıca Tuta absoluta’ların sıcağı sevdiği, sıcaklığın yüksek olduğu durumlarda çok daha hızlı ürediği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu durum, domates gibi sıcak ve ılık iklimlerde yetişen meyveler için durumu oldukça zorlaştıran bir etmendir. Özetle, yukarıda belirtilen özelliklere sahip olan Tuta absoluta (Domates Yaprak Galeri Güvesi) domates yetiştiriciliği için büyük sorunlar yaratır.

Bu noktada domates yetiştiricilerinin yardımına Diaterra Mekanik Böcek İlacı koşmaktadır. Fazlasıyla verimli ve uzun süreli etkiye sahip yapısıyla Diaterra, Tuta absoluta zararlısının uygulama anından itibaren sadece 48 saat içerisinde bertaraf edilmesini sağlar. Genel itibariyle böcek ilaçlarına karşı tüketiciler ve üreticiler tarafından temkinli yaklaşılsa da Diaterra Mekanik Böcek İlacı ekinlerin üzerine doğrudan kullanılabilmektedir. Diaterra’nın Tuta absolutaya karşı etkilerini daha net öğrenebilmek için blogu okumaya devam etmenizi öneririz.

Tuta absoluta (Domates Yaprak Galeri Güvesi)’nın Tespiti ve Alınması Gereken Önlemler

Yazının bu kısmında Tuta absoluta’nın bitkilerinizde nasıl tespit edilebileceğine dair izlemeniz gereken yollardan bahsedilecektir. Bitkinizde Tuta absoluta zararlısının bulunduğundan şüphelenmenize neden olacak durumlar aşağıda listelenmiştir:

• Meyvenin normalden farklı bir şekilde gelişim göstermesi
• Meyvenin üzerinde oluşmuş zararlıların oluşturduğu delikler
• Meyvenin küçük olması
• Meyvenin olması gereken zamanından daha erken bir dönemde dökülmesi
• Meyve sapının ölmesi/ solması
• Büyüme noktalarından oluşan lekeler

Tuta absoluta’nın hızlı üreme ve hızlı yayılım gösterme kabiliyeti yukarıda sıralanan durumlar için hızlı davranılmasını gerektirir. Zararı en az seviyede tutabilmek için Tuta absoluta’nın mevcudiyeti olabildiğince erken teşhis edilmelidir. Aksi takdirde, %100’e varan ürün kayıpları kayıtlara geçmiştir.

Bu noktada, Tuta absoluta’yla mücadele kapsamında farklı teknikler uygulanmaktadır. Bunlardan birisi de biyolojik mücadele yöntemidir. Bu yöntem dahilinde bitkiler, Tuta absoluta için avcı konumunda bulunan hayvanlara maruz bırakılır. Tuta absoluta ile avcısı arasında deyim yerindeyse biyolojik bir savaş ortamı yaratılır. Fakat yine bu durum için de sorunlu durumlar söz konusudur, bitkiyi Tuta absoluta’dan kurtarmaya çalışırken avcısına emanet etmek oldukça tehlikelidir. En etkili ve doğru çözüm olarak Diaterra Mekanik Böcek İlacını öneriyoruz. Diaterra Mekanik Böcek İlacı, minimum tehlike ve maksimum verimle bitkilerinizi Tuta absoluta zararlısından arındırır.

Tuta absoluta (Domates Yaprak Galeri Güvesi) ile Mücadele

Tuta absoluta gibi zararlılar, kendilerine karşı kullanılan ilaçlara bağışıklık kazanması ile bilinen canlılardır. Piyasadaki çoğu ilaç bu yüzden belirli bir süre sonra etkisini yitirmektedir. Ayrıca larva döneminde oluşturduğu galeri adlı oluşumlar kimyasalların Tuta absolutayla etkileşimini engeller ve ilacı etkisiz kılar. Bu bağlamda sıralanan bilgiler, domates yetiştiricilerini Tuta absoluta ile mücadele için etkili, çevre dostu ve tutarlı bir alternatif aramaya yönlendirmiştir. Diaterra Mekanik Böcek İlacı bu durum için en uygun çözüm olmaya aday olarak geliştirilmiştir. Diaterra Mekanik Böcek İlacı Tuta absoluta da dahil birçok zararlıyı savunmasız bırakır, ilaca karşı bağışıklık geliştirmelerini engeller. Etkili formülüyle uygulandığı zararlıdan 48 saat içerisinde kurtulmanızı sağlar.   

Tuta absoluta (Domates Yaprak Galeri Güvesi)’dan Korunma Yolları

Yazının bu bölümünde domates yetiştiricilerinin karşılaştığı büyük sorunlardan birisi olan Tuta absolutadan korunma yollarına değinilecektir. Bunlardan ilki, seralarınızda ve bitkilerinizde kullanabileceğiniz ağ/örtü sistemidir. Bu sistem basit bir şekilde domates bitkilerinin üzerine ağ sermektir. Eğer yetiştirdiğiniz domatesler bir seranın içerisinde ise, ağların zarar görmediğinden emin olun. Bu ağlar sineklik görevi görür, domateslerinizi haşerelere karşı biraz da olsa korur. Ancak, etkili bir yöntem olduğu düşünülmemektedir.

Domateslerinizi Tuta absoluta gibi haşerelere karşı koruma konusunda size yardımcı olabilecek diğer koşullar ise bitkilerin dikildiği toprağın steril ve hijyen standartlarında olmasıdır. Bu önlem, bitkilerinize gelebilecek haşerelerin sayısını bir nebze de olsa azaltır. Ayrıca domateslerin toprağa ekim aşamasında kaliteli tohum ve ekim malzemeleri kullandığınızdan emin olun. Tuta absoluta larvası enfekte olmuş fideler ve tohumlar sizin için büyük kayıplara neden olma ihtimali taşır. Yazıda bahsedildiği üzere bu zararlar %80-100 oranlarına kadar çıkabilmektedir. Bunun yanında, seranızın ya da tarlanızın olduğu konumdaki insan ve hayvan mevcudiyetine de önem verilmelidir. Böcek ve haşere yayılımında önemli bir faktör olan insan ve hayvanlar, hiç ummadığınız bir şekilde domates bitkilerinize zarar verebilir.

Bitkilerin yetişme sürecinde alınabilecek önlemler ise domatesleri doğru bir şekilde beslemek/sulamaktır. Ayrıca seranızdaki/tarlanızdaki yabani ot düzenlemesini de belirli periyotlarla doğru bir şekilde uygulamanız gerekir. Serada yetişen bitkiler için; büyüme mevsiminin ardından domates bitkilerini toprak seviyesinin üstünde kesip köklerini topraktan sökmeden seranın içinde kurumaya bırakmanız önerilir. 

Yukarıda bahsedilen önlemlerin domates yetiştiriciliğinde basit ve kolay uygulanabilir önlemler olsa da çok etkili olmadığı açıkça görülmektedir. Diaterra’nın üzerinde etkili olduğu 140’ı aşkın haşereden birisi olan Tuta absoluta, Dieterra Mekanik Böcek İlacının etkili ve güvenli formülüyle oldukça kısa bir sürede yetiştiricilerin baş belası olmaktan çıkmaktadır.